Kazaklar - Tolstoy

Kazaklar (Казаки), yazar Lev Tolstoy'un ilk kez 1863'de basılan ünlü bir romanıdır. Tolstoy'un ilk eseridir.

Kazaklar; kültürel çatışmalar, zor koşullar ve umutsuz bir aşk hikayesi

Olenin 24 yaşında bir zengin çocuğudur. Çok özgürdür. Hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Eğlence, içki, kumar ve kadın peşinde sefil bir ömür sürmektedir. Yazar ve eleştirmen de (kitabın başında Orest Miller’e ait makalenin çevirisine bakınız) buna “özgürlük” demektedir. Oysa bu gencin belli bir hedefi, belli bir amacı yoktur. Onun için de varlık içinde her türlü pis hayatı özgür biçimde yaşamış olduğundan kendisini hep boşlukta hissetmektedir. 

Nihayet bir hedef belirlemiştir: Yedek subay olarak Kafkasya’ya gitmek…

Moskova’dan atlı arabaya binerek ayrılır. Stavropol’a atlı kızakla yoluna devam eder.

Romanın ilk üç bölümü Moskova – Kafkasya yolculuğu – Olenin’in hayalleri üzerine kurulmuştur. IV-X bölümleri ise Greben Kazaklarinin yerleşimi, hayati ve sürekli “düşman” olarak anılan Çeçenlerle ilişkileri üzerine geliştirilmiştir. Greben Kazaklarının merkezi Novomilinskaya kasabasıdır. Bu kasabada daha sonra Oleninle sürekli ilişkide bulunacak olan Maryanka, annesi Ulitka Teyze, 20 yaşındaki Kazak genci Lukaşka, Kazak yaşlısı Yeroşka Amca, Lukaşka’nın asker arkadaşı Nazarka vs. doğal hayat sınırlarında bizlere anlatılarak tanıtılır.

Olenin Groznaya’daki Kafkas Piyade Alayına yedek subay olarak atanmıştır. Bu alaya ait iki birlik Terek Kazaklarının (Greben Kazakları) merkezi olan Novomilinskaya kasabasında görevlendirilmiştir. Olenin bu kasabada atanan ve öğretmen olan 45 yaşındaki İlya Vasilyeveç’in evine yerleşmiştir. Evin hanimi Ulitka Teyze, Ilya Vasilyeveç’in eşidir ve yaşça da büyüktür. Kızları da Maryanka’dır. Olenin, ikamet ettiği Ulrike Teyze ve Maryanka tarafından önceleri soğuk karşılanır. Ona Yeroşka Amca yakınlık gösterir. Birlikte ava giderler, çihir içerler. Olenin de bu yaşlı Kazakla anneyle kıza yaklaşmaya çalışır, ama başarılı olamaz. Bu arada Lukaşka, Terek Nehri’nden geçmeye çalışan bir Çeçen abreki öldürünce (IX. Bölüm) arkadaşları arasında ve kasabada şöhreti de artmıştır. Olenin’in tek başına ormana gitmesi ve avlanması XXI. Bölümde anlatılır. Yolu Nizhni Prototskiy karakoluna düşer. Onun bu avlanma olayı öldürülen Çeçen’in karakola getirilmiş olduğu geceye rastlar. Lukaşka’yı karakolda sağlam yapısı, pervasız duruşu ile görür. Devamı olan bölümde Olenin Lukaşka’ya bir at armağan eder.





Lukaşka zaman zaman kasabaya gelerek eğlenir, Maryanka ile görüşüp fısıldaşır. Buna tanıklık eden Olenin Maryanka’ya karşi ilgi gösterirse de yaklaşmaya cesaret edemez. Fakat Moskova’dan tanıdığı Beletskiy de macera olsun diye yedek subay olarak Novomilinskaya kasabasına gelir. Olenin’in Moskova’dan arkadaşıdır. Ustenka’nın evine yerleşir. Girişkendir. Kasabalıya kendisini kısa zamanda sevdirir. Ustenka’nın evinde iki genç subayla Kazak kızları bir parti düzenler (XXV. Bölüm). Devam eden bölümlerde Olenin, Maryanka’yı sevdiğini söyler. Aralarındaki ilişkide bir açılma olur. Kız da ilgisiz kalmayacağını belirtir. Ancak romanın IX. Bölümünde öldürülen Çeçen’in kardeşi ile arkadaşları intikam için kasaba civarına gelmişlerdir. Bu haber üzerine Kazak gençleriyle Lukaşka onları aramaya başlarlar. Aralarında çatışma çıkar. Çeçenler öldürülür, ama Lukaşka da çok ağır yaralanır. Bu hadise üzerine Maryanka Olenin’i adeta kovar. Olenin de kasabadan ayrılır. Yeroşka Amcadan başka onu uğurlayan olmaz.

LEV NIKOLAYEVIC TOLSTOY
1828 - 1910